Wśród wielu wybitnych dzieł malarskich jakie doceniane są w Polsce i na świecie na wysokim poziomie „popularności” znajduje się obraz jaki stworzy Jan Matejko. Stańczyk, bo konkretnie ten obraz chodzi, zaraz obok „Bitwy pod Grunwaldem” to dzieło naprawdę wyjątkowe. Tematyka obrazu jest bardzo charakterystyczna – przedstawia on właśnie Stańczyka na balu u królowej Bony w momencie, kiedy do wszystkich dochodzi wieść o utracie Smoleńska. Obraz powstał w 1862 roku i to właśnie dzięki niemu Jan Matejko zdobył tak duży rozgłos, jeszcze jako młody mężczyzna w wieku 24 lat. Jak wszystkie obrazy również ten przeszedł długą drogę, ale już od 1924 roku znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Obraz jest bardzo charakterystyczny i dość kontrowersyjny – z tego słynął Jan Matejko. Stańczyk jest na nim bardzo dobrze oświetlony i tak naprawdę znajduje się daleko od całego zgiełku zabawy. Na jego twarzy wymalowany jest niepokój, a sama twarz błazna to ponoć autoportret samego malarza. Interpretacja obrazu jasno wskazuje, że Stańczyk przewidywał co niebawem stanie się z Ojczyzną, a splecione ręce nie pozostawiają złudzeń – to dezaprobata w kierunku władców.